Flaptekst
In de Hofvijver, pal naast het Binnenhof, drijft op een kille ochtend in augustus 1941 een lijk. Het is de Brusselse kunstexpert Joseph Foulon, die voor het naastgelegen Mauritshuis bezig was een opgedoken werk van de meesterschilder Frans Hals te onderzoeken. Een dag na de vondst van het lichaam blijkt dat het bewuste paneel, Lachend meisje, is verdwenen en vervangen door een vervalsing.

Charlie Swieninck, chef van het Bureau Bijzondere Delicten van de Haagse politie, gaat op zoek naar de moordenaar en de dief. Hij krijgt hulp van kunsthistorica Rosalie Callenbach. Die maakt hem vertrouwd met de complexe kunstwereld, die wemelt van de hebberige kopers, charlatans, vervalsers en kenners. Niet alleen het Mauritshuis wilde de Hals kopen, ook de machtige Duitse rijksmaarschalk Hermann Göring heeft listige handlangers naar voren geschoven om het portret in handen te krijgen.

Recensie
In april 2022 debuteerde oud-journalist John Kuipers als thrillerauteur met Musserts schaduw, dat een jaar later de winnaar werd van de NBD Biblion Gouden Strop. Dit boek is tevens het eerste deel van een serie met hoofdinspecteur van het Bureau Bijzondere Delicten Charlie Swieninck en dat zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Medio 2023 verscheen diens opvolger, Het bedrog van Göring, waarin een rol is weggelegd voor de soms ondoorzichtige en schimmige wereld van de kunst.

Op een koude zomerdag in augustus 1941 wordt in de Haagse Hofvijver het lijk van een Belgische kunsthandelaar gevonden. Het is al snel duidelijk dat de man is vermoord. Uit het nabij gelegen Mauritshuis is de nacht ervoor het schilderij Lachend meisje, dat door Frans Hals geschilderd moet zijn, ontvreemd. In plaats daarvan hangt er nu een sterk gelijkende tekening. Charlie Swieninck en zijn collega’s moeten nu een moordenaar en dief zien te vinden. Al snel raken ze verstrikt in een kunstwereld die bol staat van geld, vervalsing en bedrog.

Hoewel dit het tweede deel van de serie met hoofdinspecteur Charlie Swieninck is, kan het boek uitstekend los van het voorgaande gelezen worden. De auteur komt hoegenaamd niet terug op de gebeurtenissen uit Musserts schaduw, de personages worden dusdanig beschreven dat je ruim voldoende over hen te weten komt en het verhaal zelf heeft helemaal niets te maken met dat uit het seriedebuut. De enige overlapping is de setting, want de reeks – vooralsnog heeft Kuipers stof voor tien delen – speelt zich volledig tijdens de Tweede Wereldoorlog af. Dit uit zich onder andere in de sfeer die zo kenmerkend is voor die periode, maar blijkt ook uit het tempo waarin de plot zich voortbeweegt. Het is allemaal een stuk bedaarder, veel minder jachtig dan tegenwoordig. Dit is eigenlijk best een verademing.

Al snel krijgt de sympathieke politieman met een mysterieuze moord te maken en begint hij met zijn onderzoek. Hij komt daardoor terecht in het duistere web van de kunstwereld en de schimmigheid die hier omheen hangt, wordt prima overgebracht. IJver- en hebzucht lijken schering en inslag en de scheidslijn tussen legaliteit en illegaliteit is niet al te groot. Op een toegankelijke wijze krijgt de lezer een kijkje in dit circuit. Natuurlijk omvat het verhaal veel meer dan dit alleen, want om de zaak rond de moord en diefstal op te lossen, moet Swieninck zich regelmatig in allerlei bochten wringen om gedaan te krijgen wat hij wil. Dit gaat gepaard met allerlei verwikkelingen, overigens zonder dat de spanning om te snijden is. Aan het eind van de plot wordt het echter wel wat enerverender en gaat het er ineens een stukje heftiger aan toe. Toch verveelt de thriller geen moment, want de manier waarop de hoofdinspecteur en zijn collega’s te werk gaan, is van begin tot eind intrigerend.

Omdat de auteur zich grondig heeft verdiept in het thema dat hij in zijn verhaal gebruikt, werkelijk bestaande personen opvoert en ervoor heeft gezorgd dat de kleinste details kloppen (bijvoorbeeld de weersomstandigheden in augustus 1941), komt alles bijzonder realistisch over. Je hebt hierdoor eigenlijk nooit het gevoel dat het merendeel van wat hij vertelt fictief is. Kuipers’ schrijfstijl is daarbij ook nog eens erg beeldend, waardoor de lezer de beelden van alle scènes meteen voor zich ziet. De opbouw van de plot is gedegen en rammelt nergens. Hij heeft tevens ruimte ingebouwd voor een gedoseerde hoeveelheid romanantiek, wat sowieso een toevoeging is met betrekking tot het privéleven van de inspecteur, waar nu ook de nodige aandacht aan wordt besteed.

Met Het bedrog van Göring, het tweede deel van de Swieninck-serie, heeft Kuipers een prima vervolg geschreven dat absoluut naar meer smaakt. De terugkerende personages spreken allemaal aan, de setting en omstandigheden zijn interessant en het verhaal is geloofwaardig. Het wachten is nu op het vervolg, dat zonder meer gaat komen.

Waardering: 4/5

Boekinformatie
Auteur: John Kuipers
Titel: Het bedrog van Göring
ISBN: 9789403128696
Pagina’s: 396
Eerste uitgave: 2023