
Flaptekst
Los Angeles, 1981. Bij Bret, een zeventienjarige scholier op de exclusieve privéschool het Buckley, komt een nieuwe leerling in de klas: Robert Mallory. Hij is slim, knap en charismatisch, maar heeft een geheimzinnig verleden, dat hij verborgen houdt voor zijn medeleerlingen. Bret raakt geobsedeerd door hem, en bovendien door een seriemoordenaar die de stad terroriseert. De Treiler, zoals hij genoemd wordt, lijkt steeds dichter in de buurt van de vriendengroep en vooral van Bret te komen, met groteske dreigementen en gruwelijke geweldsdelicten.
De toevalligheden zijn onmiskenbaar, of zijn ze het construct van een tiener met veel fantasie? Hebben zijn vrienden wel in de gaten in welk Gevaar ze verkeren? Gekweld door wellust en ongezonde obsessies vervalt Bret in paranoia en raakt hij steeds meer geïsoleerd. De scheidslijn tussen de Treiler en Robert Mallory vervaagt steeds meer en het dreigt tot een botsing te komen.
Recensie
Bret Easton Ellis was nog maar eenentwintig jaar oud toen hij in 1985 debuteerde met de drie jaar later verfilmde roman Less than zero (Minder dan niks). Het in 2010 verschenen Imperial bedrooms (De figuranten) is een sequel op zijn wereldwijde succesvolle eerste boek. Hierna heeft het dertien jaar geduurd voordat er, tegen verschillende verwachtingen in, in 2023 nieuw werk van hem verscheen: The Shards (Scherven). Hierin keert hij terug naar zijn jeugd, naar het laatste jaar dat hij op de middelbare school zat en nog maar zeventien jaar oud was.
Voor de zeventienjarige Bret, leerling van de exclusieve privéschool Buckley in Los Angeles, breekt het laatste schooljaar aan en, hoewel het ongebruikelijk is, komt er een nieuwe leerling in de klas: Robert Mallory. Zijn achtergrond is mysterieus en hij ziet er goed uit, voor Bret een aanleiding om hem met grote aandacht te volgen. Tegelijkertijd is de Treiler, een seriemoordenaar, in de stad actief en het lijkt erop dat hij steeds dichter bij Bret en zijn vrienden komt. Dit heeft grote invloed op het functioneren van de jongen, waardoor hij niet alleen steeds meer lijkt te vereenzamen, maar ook dingen ziet die mogelijk niet waar zijn.
Het verhaal, waarin verschillende verhaallijnen voorkomen, wordt voornamelijk vanuit het perspectief van de zeventienjarige scholier Bret verteld. De scholier kan gezien worden als de jongere versie van de auteur zelf, want in feite blikt hij in de plot terug naar 1981, het jaar waarin de diverse gebeurtenissen zich afspelen. Feiten uit diens eigen leven zijn vermengd met een grote portie fictie en daarom is de roman enigszins autobiografisch getint. De lezer krijgt dit vermoeden ook al in de proloog, wanneer Ellis iets over zichzelf, maar ook waarom hij het boek geschreven heeft. Hierbij kun je je overigens niet aan de indruk onttrekken dat deze inleiding weleens ten dele verzonnen kan zijn, iets dat ongetwijfeld klopt, gezien de rest van de plot.
Over het algemeen is het tempo van Scherven niet al te hoog. Dit is absoluut niet erg, want er gebeurt meer dan voldoende, de auteur besteedt veel aandacht aan de personages waardoor je veel over hen te weten komt, er zijn allerlei intrigerende intriges en met grote regelmaat loopt de spanning – de roman vertoont op die momenten alle kenmerken van een thriller – behoorlijk op. Hoewel de lezer het grootste deel van het verhaal met verteller Bret meeleeft, gaat hij daarentegen soms aan hem twijfelen. Want is hij wel wie hij lijkt en heeft/speelt hij niet een of andere dubbelrol waar hij of zelf geen weet (meer) van heeft, of wil hij daar niet voor uitkomen? Het slot van het boek geeft hierover geen uitsluitsel, maar laat hierover wél iets doorschemeren.
Ellis brengt de sfeer van het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw goed over en iemand die deze periode ook heeft meegemaakt, herkent er veel in. Natuurlijk wordt dit gevoel versterkt door de vele muziek die genoemd wordt, maar bijvoorbeeld ook het nog volledig ontbreken van de mobiele telefoon is daar debet aan. Verder is de auteur erg gedetailleerd en laat hij bij veel scènes – met name de veelvuldig voorkomende seksueel getinte – niets aan de verbeelding over. Hij noemt het beestje bij zijn naam en gaat in feite niets uit de weg. Wel valt hij af en toe in herhaling, maar dat is geenszins storend en in dit lijvige boek mag het eigenlijk geen naam hebben.
Na een korte en ietwat stroeve aanloop gaat de lezer al vrij snel op in het van begin tot eind boeiend en toegankelijk en vlot geschreven Scherven. De roman herbergt zowel spanning, fictie en autobiografische elementen en is daarom moeilijk in een specifiek hokje onder te brengen. Omdat de combinatie van genres in dit geval erg goed uitpakt, laat Ellis min of meer zien dat hij verschillende kanten op kan en dit toont zijn veelzijdigheid als schrijver.
Waardering: 4/5
Boekinformatie
Auteur: Bret Easton Ellis
Titel: Scherven
ISBN: 9789026362.57
Pagina’s: 574
Eerste uitgave: 2023
