Beschrijving
In 1912 reist de achttienjarige Ramdew per schip van India naar Suriname. Hij is geronseld om als arbeidskracht op een suikerplantage te werken. De bazen slagen er niet in om de even koppige als charismatische jongeman te breken. Dromen, verhalen, rechtvaardigheidsgevoel en de liefde houden Ramdew op de been. Hij wordt een man met aanzien in de Hindoestaanse gemeenschap, de stamvader van generaties bijzondere mensen die onder alle omstandigheden houvast hebben aan hun dromen en verhalen. Ook, of juist, degenen die naar Nederland vertrekken.

Recensie
Taal heeft de mogelijkheid mensen anders naar dingen te laten kijken, maar ook geluiden te laten horen die in het dagelijkse leven lijken te verdwijnen. Dit is wat Shantie Singh, de schrijversnaam van Shantie Jagmohansingh, als schrijver en publicist/columnist probeert te bereiken. In haar verhalen, lang of kort, schrijft ze vooral over de multiculturele samenleving, de identiteit van jongeren en nog een groot aantal andere onderwerpen waar ze binding mee heeft. Veel hiervan komt tot uiting in haar debuutroman Vervoering dat in 2014 in Nederland en in 2015 in Suriname is verschenen. De roman werd twee jaar later de Caribische nominatie voor De Inktaap 2016.

Het is 1912, India wordt door de Britten bezet en de moeder van de achttien jarige Ramdew Rajput komt te overlijden. Ramdew houdt een Britse kolonist hiervoor verantwoordelijk en wil de man een toontje lager laten zingen. Hierna heeft hij niets meer in zijn dorp te zoeken en laat zich overhalen om op een suikerplantage te gaan werkten. Hij vertrekt per schip naar, zo blijkt later, Suriname. Op de plantage, die hij na vijf jaar mag verlaten, proberen de bazen iedereen te breken, maar dat lukt hen niet bij Ramdew. Hij wordt, jaren later, een man die aanzien heeft binnen de Hindoestaanse gemeenschap, maar ook stamvader van een generatie van dromers en verhalenvertellers.

Het verhaal, dat uit vijf delen bestaat, is gebaseerd op de familiegeschiedenis van Singh. Deze geschiedenis is niet uniek en kan daarom gezien worden als het levensverhaal van veel Hindoestanen die dezelfde stap hebben ondernomen. Hoewel het verhaal fictief is, is de auteur wel zoveel mogelijk trouw gebleven aan de werkelijke locaties. Een enkele, die wel verzonnen is, uitgezonderd. De omstandigheden van de contractarbeiders, die ronduit slecht zijn, komen heel realistisch over en zullen ongetwijfeld waar zijn. De slavernij was in feite al afgeschaft, maar dat neemt niet weg dat de arbeiders wel als zondanig werden behandeld.

Doordat de familiegeschiedenis zich over een eeuw uitspreidt, wordt het verhaal vanuit het perspectief van een aantal generaties verteld. Omdat de lezer iedere generatie al vanaf jonge leeftijd meemaakt, leer je hen vrij goed kennen waardoor je je met hen verbonden en bij hen betrokken voelt. Een interessant en boeiend aspect daarbij is de kennismaking met de Hindoestaanse gebruiken, de cultuur maar ook de mystiek. Deze is overduidelijk zo anders dan de westerse wereld gewend is en de Hindoestanen handhaven deze zelfs buiten hun moederland. Hoewel, en dat is ook in Vervoering merkbaar, wordt het wel steeds minder. Want jongeren in andere landen gaan vaak mee met de gebruiken van dat specifieke land.

Wie het vermoeden heeft dat dit een moeilijk en lastig leesbaar boek is, heeft ongelijk. Het is in een vlotte en eveneens beeldende stijl geschreven en de woorden in het Hindi worden achterin het boek verklaard. Aardig in het verhaal is dat een aantal voorwerpen, een houtsplinter, een notitieboek en een trouwsari, ook als personage worden neergezet. Dit geeft een bijzondere dimensie aan het begrip personage en heeft ook een, zij het minimale, toegevoegde waarde.

De verhalenvertellers in Vervoering doen hun naam eer aan met enkele prachtige verhalen, maar ook Shantie Singh weet hoe ze een verhaal vertellen moet. Dat dit in geschreven vorm is, doet er dan niet toe. Want een mooi verhaal mag zeker aan papier worden toevertrouwd.

Waardering: 4/5

Boekinformatie
Auteur: Shantie Singh
Titel: Vervoering
ISBN: 9789044534214
Pagina’s: 411
Eerste uitgave: 2014