Beschrijving
Milan Berg staat bij het stoplicht wanneer er een auto naast hem stopt. Op de achterbank zit een doodsbang meisje. Wanhopig drukt ze een briefje tegen het raam. Een vraag om hulp? Milan weet het niet: hij is, net zoals zes miljoen landgenoten, analfabeet. Toch voelt hij dat het meisje in levensgevaar is. Milan begint een zoektocht die hem op een griezelig dwaalspoor zet. Aan het einde van de tocht wordt hij geconfronteerd met de wrede realiteit: soms is de waarheid te gruwelijk om mee te leven, en onwetendheid het grootste geschenk op aarde.

Recensie
Een lachende peuter op de achterbank van een auto gaf Sebastian Fitzek, de meester van de psychologische thriller, inspiratie voor het schrijven van een nieuw verhaal. Hij dacht hier wat meer over na en uiteindelijk had hij iets bedacht dat in een thriller niet zou misstaan. Jaren later ontmoette hij op de Frankfurter Buchmesse een analfabeet en dat vond hij zo’n tegenstrijdigheid dat het in hem opkwam dat iemand bij wie de vaardigheid om te kunnen lezen en schrijven ontbreekt een ideaal personage voor een thriller kan zijn. Dat werd uiteindelijk het begin maart 2021 verschenen Het geschenk.

Milan Berg, alias Politieagent, is veroordeeld voor de moord op een jong meisje. Omdat hij mogelijk onschuldig is, dwingt een aantal medegevangenen hem de waarheid te vertellen. Vervolgens vertelt Milan zijn lange verhaal, dat twee jaar eerder begint. Als hij voor een rood stoplicht staat te wachten, stopt er ook een auto naast hem. Op de achterbank zit een meisje dat een briefje tegen het achterraam aandrukt. Omdat hij analfabeet is, kan hij niet lezen wat erop geschreven staat. Hij voelt echter wel aan dat ze in gevaar is, neemt de beslissing haar te redden en start een achtervolging die hem nog lang zal heugen.

Het eerste hoofdstuk, dat zich nog in het heden afspeelt, liegt er niet om. Met name de openingszin laat werkelijk niets aan de verbeelding over. De lezer ziet precies voor zich wat er op dat moment gebeurt en kan een gevoel van afschuw en plaatsvervangende pijn niet onderdrukken. Het blijft echter niet beperkt tot dit ene voorval, want tijdens de plot word je getrakteerd op verschillende scènes die eenzelfde stemming kunnen en wellicht zullen oproepen. Het begin van het verhaal zorgt er in ieder geval voor dat je er van meet af aan bij betrokken bent, maar ook dat het je meteen te pakken heeft. Fitzek geeft de lezer geen enkele gelegenheid erin te groeien, hij grijpt je als het ware bij de lurven en plaatst je er volop in, of je het nu wilt of niet.

Fitzek maakt zijn titel ‘meester van de psychologische thriller’ volledig waar, hij geeft de lezer toegang tot het hoofd van Milan, wat zich daarin afspeelt, hoe hij met zijn dilemma omgaat, hoe hij iedereen om zich heen bespeelt zodat niemand iets over zijn analfabetisme te weten komt. Overigens is het niet alleen Milan die ervoor zorgt dat de psychologie in het verhaal ruim voldoende is. Er kan gerust worden gesteld dat ieder personage, maar in bepaald opzicht ook elke situatie, daarvoor verantwoordelijk is. De lezer weet hoe dan ook op geen enkel moment waar hij aan toe is. De cliffhangers waar het merendeel van de hoofdstukken mee eindigen zijn daar onder andere debet aan.

Zoals bij de auteur eveneens gebruikelijk is, heeft ook Het geschenk talloze plotwendingen. Wanneer je denkt te weten hoe het allemaal precies zit en een vermoeden hebt hoe het verder zal gaan, komt er weer een twist waardoor het verhaal net weer een andere kant opgaat. Dit wordt bij aanvang feitelijk al in gang gezet en gaat door tot en met het eind. Een van de duidelijkste voorbeelden waarbij de lezer op het verkeerde been wordt gezet, is dat de lezer al vrij snel meegaat met een aanname die Milan doet. Pas in de ontknoping zal blijken dat de werkelijkheid volkomen anders is realiseer je je dat je eigenlijk het laten beetnemen.

Het enige waar het verhaal wat minder in uitblinkt, is de echte spanning. Uiteraard is er een heel groot spanningsveld, maar het is nergens zodanig dat je ervan op het puntje van de stoel gaat zitten. Desalniettemin is Het geschenk een surprise die niet ingepakt mag blijven.

Waardering: 4/5

Boekinformatie
Auteur: Sebastain Fitzek
Titel: Het geschenk
ISBN: 9789044360547
Pagina’s: 336
Eerste uitgave: 2021