Beschrijving
Om het heden te begrijpen, moet je het verleden kennen. Die stelling is niet alleen van toepassing op de maatschappelijke ontwikkelingen. Ze geldt ook voor het individu. Luc Vandromme stelde zichzelf de vragen: Wie zijn de mensen op wiens schouders ik sta? Welk erfelijk materiaal is van generatie op generatie doorgegeven en hoe beïnvloedt dat mijn identiteit?

Zijn zoektocht mondde uit in een reeks authentieke levensverhalen van ‘gewone’ mensen. Mensen die vechten voor hun bestaan, mensen in hun zwakke en sterke momenten, mensen die de officiële geschiedenisboeken niet halen, maar nadrukkelijk onderdeel van die geschiedenis zijn.

In Niets verlaat de tijd neemt Luc Vandromme de lezer in negen beklijvende portretten mee op een levensechte reis door de tijd die we misschien allemaal wel zouden willen maken.

Niets verlaat de tijd is een opmerkelijke kroniek die een kleine twee eeuwen omvat. Aangrijpend en meeslepend als een filmserie. Eens te meer is Luc Vandromme op dreef en toont hij zich een meester in het samensmeden van feiten en verbeelding.

Recensie
Na zijn studie pedagogische wetenschappen volgde Luc Vandromme een kunstopleiding, waarna hij voornamelijk werkte als beeldend kunstenaar. In zijn werk spelen schilderkunst, fotografie, video, installatie en teksten een belangrijke rol. Omdat hij altijd al een verhalenverteller is geweest, ging zijn  aandacht grotendeels uit naar het schrijven. In 2002 debuteerde hij met de roman Het oog van Maria Concepcion en twintig jaar later verscheen zijn zesde uitgave Niets verlaat de tijd, een familiegeschiedenis van overlevers.

De roman vertelt het verhaal van verschillende families gedurende een periode van ongeveer twee eeuwen. Het is een levensgeschiedenis over gewone mensen die tijdens hun leven zowel ups als downs hebben gekend. De kroniek is ontstaan uit een aantal vragen die de auteur ervan zichzelf heeft gesteld: wie ben ik, waar kom ik vandaan en hoe komt het dat ik ben zoals ik ben. Om daar een antwoord op te vinden dook hij in de genealogie van zijn eigen voorouders. Het boek dat hieruit voortvloeide is derhalve een combinatie van feiten en fictie.

In negen delen met evenzovele portretten neemt Vandromme de lezer mee in de genealogie van zijn familie. Hun geschiedenis laat hij ongeveer twee eeuwen geleden aanvangen, wanneer de in 1799 geboren en min of meer op de vlucht zijnde Joannes Christiaen Krawczyk aanmonstert op een schip, in Brugge terechtkomt, zich vervolgens Joannes Warnitz noemt, er op late leeftijd trouwt en samen met zijn vrouw een aantal kinderen krijgt. Het portret van hem is niet zo heel erg uitgebreid, maar maakt wel nieuwsgierig naar het vervolg van de familiegeschiedenis en zorgt er tevens voor dat de lezer verschillende vragen heeft en waar hij – uiteraard – ook een antwoord op krijgt.

De diverse levensschetsen worden alle in de eerste persoon verteld, maar telkens door een ander individu. Op geen enkel moment ontstaat onduidelijkheid of verwarring wiens verhaal het is, want aan ieder van hen wordt een afzonderlijk deel besteed, dat ook nog eens voorzien is van een titel. Hoewel het aanvankelijk niet zo lijkt, hebben de verschillende verhalen hoe dan ook een link met elkaar. Soms is dat een familieband, maar vaak doordat een huwelijk plaatsvindt, waardoor twee geslachten met elkaar verbonden raken. Toch heeft ieder karakter zijn eigen verhaal, hoewel zich zo nu en dan wel een herhaling voordoet. Dit is absoluut niet erg of storend, want de desbetreffende gebeurtenis of situatie wordt dan door een ander verteld, dus de lezer ziet het vanuit diverse perspectieven, hetgeen zonder meer interessant genoemd mag worden.

Behalve dat het boek laat zien hoe de generaties hebben geleefd, wat er van hen is geworden en waar ze me te maken kregen, is het eveneens een stukje Belgische historie. De ellende die de twee wereldoorlogen teweeg hebben gebracht, komen goed – en aangrijpend – naar voren, maar aan de gevolgen van de economische crisis van de jaren dertig van de vorige eeuw wordt eveneens aandacht geschonken. Dergelijke historische feiten zijn immers onlosmakelijk verbonden aan het lot van iedere familie, dus ook aan die in de kroniek. Het relaas sluit af met een deel over en van de auteur zelf, over het gezin waarin hij geboren en opgegroeid is, maar dan alleen tot en met zijn achtste levensjaar.

Niets verlaat de tijd, toegankelijk, in overwegend korte en krachtige zinnen geschreven en voorzien van een behoorlijk aantal oude foto’s, geeft een intrigerend beeld van een familie die gedurende vele tientallen jaren veel heeft meegemaakt. De kroniek boeit vanaf het begin en, zoals op de achterflap al aangegeven wordt, vertelt een verhaal over een reis door de tijd die vele anderen ook zouden willen meemaken. Daarvan is geen woord gelogen, want wie zou niet willen weten hoe haar of zijn voorouders geleefd hebben?

(Met dank aan Godijn Publishing voor het beschikbaar stellen van een recensie-exemplaar.)

Waardering: 4/5

Boekinformatie
Auteur: Luc Vandromme
Titel: Niets verlaat de tijd
ISBN: 9789464640557
Pagina’s: 596
Eerste uitgave: 2022