Beschrijving
Het dorp van de 17-jarige Ben en zijn moeder wordt opgeschrikt door een reeks zelfmoorden onder jongeren. Drie jaar eerder maakte Kim, Bens oudere zus, een einde aan haar leven. De zelfmoorden blazen het smeulende verdriet van Ben en zijn moeder opnieuw aan en zetten hen in het middelpunt van een mysterie waarmee ze niets te maken willen hebben. Tijdens een hittegolf die iedereen in het dorp van binnenuit droogkookt, wordt Ben gedwongen om zijn gevoelens van schuld en schaamte omtrent Kims dood onder ogen te zien.

Recensie
Na het in 2011 succesvol afronden van zijn opleiding Writing for performance aan de HKU werkt Koen Caris als schrijver, dramaturg en docent. Omdat hij ervan houdt in andere werelden rond te dolen is hij gaan schrijven. Zo schreef hij theaterstukken en hoorspelen voor onder andere de VPRO en De Hoorspelfabriek. Voor zijn werk heeft hij diverse prijzen gewonnen, waaronder de Zilveren Reismicrofoon en de Prix Europa. In juli 2021 verscheen zijn debuutroman Stenen eten, dat gebaseerd is op enkele gebeurtenissen die hij in zijn jeugd heeft meegemaakt.

Drie jaar na de zelfmoord van Kim, de oudere zus van de nu zeventienjarige Ben, maakt een aantal jongeren uit zijn dorp eveneens een eind aan hun eigen leven. Hun daden werpen een inktzwarte schaduw over de eindexamens en de bloedhete zomer. Voor Ben betekent dit dat hij weer geconfronteerd wordt met het leed dat de dood van zijn zus veroorzaakt heeft, maar ook dat zijn herinneringen aan de laatste dag dat hij haar zag naar de oppervlakte komen. Behalve met het schuldgevoel dat hij al die jaren met zich meedraagt, worstelt hij tevens met zijn eigen identiteit.

De korte proloog, waarmee Stenen eten begint, geeft de lezer inzage in de paar weken vanaf de eerste dag van de eindexamens tot en met de feestjes die de dagen erna plaatsvinden. Ook volgt hij een aanvankelijk onbekend meisje dat door de verduisterde straten rent. Ze heeft een doel voor ogen, en ze heeft een naam: Kim. Hierna gaat het verhaal verder, het is inmiddels drie jaar later, en wordt het volledig verteld vanuit het perspectief van Ben. Je maakt dan uitgebreid kennis met hemzelf en in iets mindere mate met zijn vrienden Hettie en Tom. Omdat het eindexamen voor de deur staat, komen de herinneringen aan de gebeurtenis van drie jaar eerder bovendrijven. Het was toen een snikhete zomer, dat is het nu weer.

Voor Ben wordt het helemaal een soort van déjà vu wanneer een meisje zelfmoord pleegt op nagenoeg dezelfde wijze als zijn zus. Omdat hij hier niet aan wil denken, iedere gedachte aan de dood van zijn zus verdrukt hij, heeft hij moeite met zijn gevoelens. Hij weigert ze te uiten en het is overduidelijk dat hij het gevoel heeft schuldig te zijn aan haar dood. Deze strijd met zichzelf komt tijdens de plot heel duidelijk naar voren. Het is echter niet alleen díe worsteling waar Ben mee zit, zijn anders-zijn is namelijk eveneens een probleem waar hij het bijzonder lastig mee heeft. De auteur weet dit heel goed tot uiting te brengen. De lezer krijgt daarbij heel sterk de indruk dat de auteur uit eigen ervaring heeft geput.

De schrijfstijl van Caris is uitermate beeldend en inlevend. Je kunt je met de meeste personages identificeren en situaties en omstandigheden beleef je alsof je er zelf bij bent. De thema’s in Stenen eten zijn over het algemeen niet de meest vrolijke en/of toegankelijkste, maar ondanks dat het enkele aangrijpende en aandoenlijke momenten heeft, heeft de auteur er wel voor gezorgd dat de roman niet al te zwaarmoedig is. In heldere en eigentijdse taal brengt hij over wat er onder de jongeren van het dorp leeft, hoe Ben het gevecht met zichzelf aangaat en, maar dat is pas aan het eind, hoe de volwassenen met alles omgaan. Hierbij maakt hij regelmatig gebruik van mooi geformuleerde zinnen en vergelijkingen.

Uiteindelijk leidt een aantal onbezonnen acties die Ben samen met Jack, destijds de vriend van Kim, onderneemt ertoe dat hij de dood van zijn zus, maar ook zijn identiteit accepteert. De vrede die hij ermee heeft, betekent het einde van zijn onzekerheid en het verhaal. Caris heeft dit alles haarscherp weergegeven in zijn erg sterke debuut Stenen eten.

Met dank aan De Club van Echte Lezers (Atlas Contact) voor het beschikbaar stellen van een recensie-exemplaar.

Waardering: 4/5

Boekinformatie
Auteur: Koen Caris
Titel: Stenen eten
ISBN: 9789254548876
Pagina’s: 254
Eerste uitgave: 2021