Beschrijving
Als op een nacht in 1871 een ver familielid aanklopt, kan niemand van de familie Meijer vermoeden dat hun leven vanaf dat moment radicaal zal veranderen.
Vijf generaties beslaat de geschiedenis van de Meijers, een geschiedenis vol liefdesgeluk en levensdroefenis, en vol strijd om succes en acceptatie. Van de kleine, gave wereld van Endingen naar het mooiste warenhuis naar Zürich, en voorbij de landsgrenzen. En steeds raakt de wereld een stukje meer uit haar voegen.

Recensie
Na zijn studie theaterwetenschappen werkte Charles Lewinsky als assistent-regisseur en later als dramaturg en persoonlijk assistent. In 1975 werd hij redacteur en afdelingshoofd van de afdeling amusement van het tegenwoordige SRF, de Zwitserse nationale televisie. In die hoedanigheid schreef hij het script voor een populaire sitcom. Zijn carrière als auteur begon in 1984, toen hij coauteur was van de politieke roman Hitler auf dem Rütli. Ruim twintig jaar later brak hij met zijn familieroman Het lot van de familie Meijer (2006) internationaal door, waarvoor hij in Frankrijk met een prijs werd onderscheiden.

Het is 1871 en net op het moment dat veehandelaar Salomon Meijer met zijn gezin aan tafel zit om te gaan eten, staat zijn verre neef Janki plotseling voor de deur. Hij wordt binnengelaten, doet zijn verhaal en zal niet meer weggaan. Daarna blijkt dat het rustige bestaan van de Meijers sindsdien niet meer hetzelfde zal zijn als voorheen. Janki trouwt een jaar later met Chanele, de aangenomen dochter – en tevens dienstmeid – van Salomon en zijn vrouw Golde, en begint hij een stoffenwinkel in hun woonplaats Baden.

Het lot van de familie Meijer bestaat uit vijf delen (het laatste bestaat uit één hoofdstuk) en ieder deel omvat een jaartal. De familie-epos begint in 1871 bij Salomon Meijer en vervolgens gaat het per deel/jaartal een generatie verder tot het in 1945 eindigt. Deze opzet zorgt ervoor dat de lezer de diverse generaties van de familie Meijer, maar tevens de aangetrouwde personages, erg goed leert kennen. Daarnaast geeft de auteur een goed beeld van iedere tijdsperiode en de veranderingen, moderniseringen en problemen die alle decennia met zich meebrengen. Wat daarin vooral opvalt, is de Jodenhaat die ook in de negentiende eeuw al speelde. Dat uit zich door een snerende opmerking, een belediging of door iemand van Joodse afkomst ronduit te vernederen. Een verstandig lezer kan niet begrijpen dat iemand een medemens zoiets kan aandoen en stelt zichzelf daarom regelmatig de vraag waarom en of dit echt nodig was en is.

De auteur weet de sfeer van iedere periode bijzonder goed over te brengen. De gedragingen en gewoonten van de mensen, de kleding die ze dragen, het vervoer van destijds, van alles wat voorbijkomt kan een prima voorstelling worden gemaakt. Dat komt natuurlijk vooral door de beeldende schrijfstijl van Lewinsky, maar eveneens door de beschrijvingen die hij overal over geeft. De personages, dus iedereen die met de familie Meijer verwant is, worden goed neergezet en ieder van hen heeft haar of zijn eigenaardigheden en sympathieën. Als lezer krijg je als het ware een band met de meeste van hen. Enkele karakters die in het oog springen, zijn Arthur en – maar dat is vrij laat in de plot – meneer Grün. Eerstgenoemde omdat hij anders is dan de meeste anderen uit die tijd en de tweede omdat hij een erg aangrijpend en indringend persoonlijk verhaal heeft.

Wellicht dat de omvang en de titel van de roman anders doen vermoeden, maar over het geheel genomen, is het erg toegankelijk en leesbaar geschreven en zo nu en dan hanteert de auteur wat humor en mooi geformuleerde, bijna poëtische zinnen. Verder maakt hij met regelmaat gebruik van Jiddische woorden. Veel daarvan worden vlak daarna nader uitgelegd, maar voor de volledigheid is achter in het boek een verklarende woordenlijst opgenomen, hetgeen een goede en nuttige aanvulling is. De hoofdstukken zijn niet zo heel erg lang, maar in het begin is het echter wel even wennen dat zich tussen de overgang van de ene naar de andere scène geen witregel bevindt. Hoewel het in feite maar een kleinigheid is, komt een wisseling van vertelperspectief daardoor aanvankelijk nogal abrupt en vreemd over.

De roman wordt afgesloten met een hoofdstuk dat door oom Melnitz wordt verteld. Tijdens de plot komt deze oude man, die overigens niet meer leeft, bij tijd en wijle opdagen en kan gezien worden als het geweten van de familie. Zijn exacte rol blijft evenwel onduidelijk. Desondanks is Het lot van de familie Meijer een boeiende en interessante familiegeschiedenis.

Waardering: 4/5

Boekinformatie
Auteur: Charles Lewinsky
Titel: Het lot van de familie Meijer
ISBN: 9789056722609
Pagina’s: 670
Eerste uitgave: 2007